PHIM CONCERT TẠI VIỆT NAM

Thành công của phim concert khi ra rạp không chỉ nằm ở mặt doanh thu mà còn ở câu chuyện duy trì sức “nóng” của nghệ sĩ và thương hiệu, trở thành công cụ “social listening” (lắng nghe các cuộc thảo luận, đề cập trên mạng xã hội) đầy hiệu quả.

Lần đầu tiên và cuối cùng tôi ra rạp xem một bộ phim concert là The Eras Tour (Những Kỷ Nguyên) của Taylor Swift cách đây 2 năm. Với giá vé khoảng 200 nghìn đồng, tôi được nhún nhảy và hát theo nữ ca sĩ thần tượng trên màn hình rộng cùng âm lượng lớn. Trải nghiệm này đã thay đổi hình dung trong tôi về phòng chiếu bóng, nơi được thiết kế để thưởng thức những thước phim điện ảnh.

Hình ảnh nữ ca sĩ Taylor Swift trong phim concert The Eras Tour. Ảnh: TET

Sau lần đó, tôi không ra rạp xem phim concert nữa. Những yếu tố FOMO (nỗi sợ bị bỏ lỡ) hoặc "đu concert muộn" ở ngoài rạp không đủ thu hút sự tò mò của tôi. Thay vào đó, tôi có thể xem trên Netflix hoặc thuê trên các ứng dụng trực tuyến khác tại nhà. Dẫu vậy, hàng loạt phim concert vẫn đều đều ra rạp, thu hút một lượng công chúng không hề nhỏ mua vé thưởng thức.

tác giả: Phan Chung

Phim concert chưa hết "sốt"

Khán giả đại chúng chẳng còn lạ lẫm gì với phim concert. Vài thập kỷ gần đây, người hâm mộ đã quen với việc xem phim concert qua màn hình tivi, với những màn trình diễn đỉnh cao của nghệ sĩ được nén vào những chiếc DVD/Blu-ray. Ngày nay, phim concert còn "xuất quân" ra rạp chiếu bóng, lên nền tảng chiếu phim trực tuyến.

Thị trường Việt Nam cũng không nằm ngoài xu hướng này. Một thập niên trở lại đây, nhiều phim concert đến từ những ngôi sao Âu - Mỹ và K-pop nổi tiếng như Taylor Swift, BLACKPINK, BTS, NCT Dream… thu hút số lượng không nhỏ khán giả ra rạp. Trong khi đó, loạt phim concert đến từ những ngôi sao hàng đầu trong nước như Sơn Tùng M-TP, Mỹ Tâm… hay các thương hiệu “quốc dân” như " Concert Quốc Gia", Anh Trai Vượt Ngàn Chông Gai hay Anh Trai "Say Hi" cũng đạt được thành công.

Hình ảnh trong phim concert Mưa Lửa của thương hiệu Anh Trai Vượt Ngàn Chông Gai. Ảnh: Yeah1

Theo khảo sát của CGV Việt Nam, 71% khán giả sẵn sàng mua vé xem phim concert để sống lại khoảnh khắc âm nhạc đỉnh cao ở những buổi hòa nhạc mà họ từng tham dự. Đối với người hâm mộ không có cơ hội tham dự hòa nhạc vì các lý do khác nhau (khoảng cách địa lý, giá vé…), họ chọn ra rạp để được đắm mình trong không khí sự kiện nhờ phim concert.

Nếu chỉ lấy doanh thu làm thước đo thành công cho phim concert, có thể thấy quy mô của dòng phim này còn khá nhỏ so với doanh số phòng vé tại Việt Nam. Bên cạnh đó, doanh thu phim concert cũng thua xa so với doanh thu, lợi nhuận của chính hòa nhạc gốc. Tuy nhiên, thành công của dòng phim này là không hề hiếm. Tại Việt Nam, The Eras Tour của Taylor Swift đạt doanh thu khoảng 23,3 tỉ đồng. Tri Âm - The Movie: Người Giữ Thời Gian của Mỹ Tâm đạt 12,3 tỉ đồng; Sky Tour Movie của Sơn Tùng M-TP cũng thu về khoảng 10 tỉ đồng.

Các phim concert đều có giá vé xấp xỉ 200 nghìn đồng/vé, riêng vé phim concert Tổ Quốc Trong Tim (đồng giá 65 nghìn đồng) hay Anh "Trai Say Hi" có giá vé tương tự phim thông thường. Ảnh: VieON

Thua cũng thành thắng

Tỉ lệ ăn chia trung bình giữa đơn vị phát hành (hoặc đơn vị sản xuất) và hệ thống cụm rạp tại Việt Nam thường là 45% - 55%. Vì thế, một bộ phim concert ra rạp thường chỉ đem lại doanh thu chưa đến một nửa, chưa kể chi phí marketing, quảng cáo khác. Nếu áp dụng theo công thức trên, nhà sản xuất phim concert Anh Trai "Say Hi" chỉ nhận về khoảng 6,5 tỉ đồng doanh thu (trên tổng số 14,5 tỉ đồng).

Mới đây, ca sĩ Hà Anh Tuấn chia sẻ trước khi ra mắt phim tài liệu Chân trời rực rỡ rằng: "Phim sẽ lọt top những bộ phim thê thảm nhất". Nhận định này của Hà Anh Tuấn không hẳn do tự ti mà là sự thẳng thắn khi đối diện với kịch bản xấu nhất sau khi phim ra rạp. Nhìn lại thống kê doanh thu của những phim concert gần đây, ví dụ như sự "thất bại" của Chúng Ta Là Người Việt Nam (Hoàng Thùy Linh) với doanh thu chừng 200 triệu đồng thì thấy rõ Hà Anh Tuấn nói rất có cơ sở.

“Bộ phim này cũng giống như một tác phẩm kỷ niệm bởi tôi nhìn thấy một phần đời của mình trong đó," - Giọng ca Tháng Tư Là Lời Nói Dối Của Em nói: "Sẽ có những người thích câu chuyện của mình và có người không. Điều ấy không đánh giá phim hay hay dở. Bởi vì mình không cho người ta cơ hội". Toàn bộ doanh thu của bộ phim này sẽ được ê-kíp ủng hộ cho chương trình Như Chưa Hề Có Cuộc Chia Ly.

Top 15 phim concert có doanh thu cao nhất tại phòng vé Việt Nam.

Chia sẻ về câu chuyện này, chuyên gia truyền thông Nguyễn Đình Thành nhận định: "Trong ngành công nghiệp văn hóa, một sản phẩm như một bài hát, phim concert hay cuốn sách đều có vòng đời của riêng nó. Vòng đời này có thể là chữ U, chữ V, chữ W... Nó có sự ra đời, phát triển và thoái trào khác nhau. Ví dụ như bài hát dân ca Bèo dạt mây trôi quen thuộc bỗng nổi lên, tạo sức hút khi ca sĩ Anh Khang phối khí và hát lại. Bài hát này đang đi ngang bỗng dưng đi lên, trở thành bản nhạc được nhiều người yêu thích".

Những sản phẩm như phim concert Chân Trời Rực Rỡ của Hà Anh Tuấn, hay phim concert đến từ các thương hiệu "Anh Trai" cũng có vòng đời tương tự như vậy. Theo ông Nguyễn Đình Thành: "Thành công không chỉ đến từ doanh thu mà còn đến từ động lực của sự phát triển thương hiệu, phát triển hệ sinh thái văn hóa xung quanh".

Chuyên gia truyền thông Nguyễn Đình Thành nói thêm: "Những bộ phim concert được làm ra không phải vì tiền mà còn bởi thương hiệu. Đây là một công cụ đánh giá, một hàn thử biểu xem thị trường có thực sự quan tâm đến sản phẩm hay không? Phim concert cũng là một công cụ để làm thương hiệu. Nó chứng minh tính đẳng cấp, tiên phong của người làm ra sản phẩm đó. Nguồn thu trong công nghiệp văn hóa không chỉ đến từ việc bán vé mà còn đến các nguồn thu bên cạnh như merchandise, các vật phẩm văn hóa khác, công viên giải trí".

Thực tế, phát hành phim concert tại rạp có nhiều lợi ích thay vì chỉ đơn giản là tăng thêm nguồn doanh thu. Khi chuyện bán hay không bán không phải là vấn đề chính, các sản phẩm phái sinh từ hòa nhạc như phim concert sẽ mở ra nhiều hướng khai thác hiệu quả khác nhau.

Hà Anh Tuấn dự đoán phim tài liệu lấy cảm hứng từ concert Chân Trời Rực Rỡ của mình sẽ ế vé khi ra rạp. Ảnh: VOV

Trước hết, phim concert như một cách gia tăng các cơ hội quảng bá, duy trì độ nóng của thị trường, đặc biệt là đối với những thương hiệu có tính chất tài sản trí tuệ (IP) như Anh Trai Vượt Ngàn Chông Gai hay Anh Trai “Say Hi”. Phim concert lúc này trở thành sản phẩm nối dài sự chú ý, "cổng thông tin" để người hâm mộ cùng nhau thảo luận và chia sẻ.

Từ đó, phát hành phim concert ra rạp còn là một chiến lược và công cụ social listening hiệu quả. Dựa trên các chỉ số như lượt thảo luận trên mạng xã hội, số lượng vé (khả năng lấp đầy), những chia sẻ cảm xúc của khán giả mà nghệ sĩ hay đơn vị tổ chức concert có thể đưa ra chiến lược sau đó.

Phát hành phim concert “thua vẫn thắng” là như vậy. Bộ phim như một cách nối dài chiến lược phát triển thương hiệu, tên tuổi của nghệ sĩ. Nó tạo ra những giá trị mới mà không nhất thiết đến từ thước đo duy nhất là doanh thu phòng vé.

bài trên: https://gocnhinmoi.vn/phim-concert-ra-rap-thua-cung-thanh-thang-76180

Phim concert và phim âm nhạc (tài liệu, tiểu sử hay lấy cảm hứng từ concert) có sự khác biệt đáng kể về mặt nội dung, cách kể chuyện. Bộ phim tài liệu "Màu Cỏ Úa" do đạo diễn Lan Nguyễn thực hiện về ca sĩ, nhạc sĩ Trần Tiến có những chất liệu quý hiếm từ thời chiến, hay những hình ảnh gần gũi bên cạnh gia đình nhạc sĩ. Phim "Chân Trời Rực Rỡ" của Hà Anh Tuấn, cũng do Lan Nguyễn đạo diễn mang dấu ấn của những thước phim tài liệu thay vì chỉ là sự dàn dựng của những màn biểu diễn trong đêm nhạc diễn ra vào năm 2023. 

Bên cạnh ra mắt phim concert tại rạp, một số nghệ sĩ Việt Nam cũng lựa chọn phát hành trên các nền tảng chiếu phim trực tuyến ngay từ ban đầu. Trong đó, rapper Đen Vâu từng quyết định ra mắt "Show của Đen" (2019) trên nền tảng Netflix. Một năm sau đó, nữ ca sĩ Hồ Ngọc Hà cũng ra mắt "Ho Ngoc Ha Documentary: Let's Talk about Love" (2020) trên nền tảng trực tuyến. Đây cũng được xem như một lựa chọn có tính toán của nghệ sĩ và ê-kíp khi đưa ra phương án phát hành phim concert tại Việt Nam.