ĐÃ ĐẾN LÚC KOL KOC PHẢI CHỊU TRÁCH NHIỆM VỚI LỜI NÓI CỦA MÌNH
- Chuyên gia thấy gì từ những vụ các KOL liên tục liên tiếng xin lỗi khi thực hiện các ca live, thu hút hàng trăm nghìn người theo dõi?
Những sự việc đáng tiếc này giống như tai nạn khi tham gia giao thông. Trong thời đại số mỗi lần lên mạng là chúng ta đang tham gia giao thông trên không gian mạng. Càng nhiều người tham gia thì giống như lưu lượng giao thông càng lớn và như vậy khả năng xảy ra tai nạn càng cao. Có tai nạn do sơ ý. Có tai nạn do nhận thức. Có tai nạn do trình độ. Có tai nạn do bất cẩn... Nhưng khi tham gia giao thông mà liên tục gây tai nạn cũng là điều bất thường, thiệt hại cho các bên liên quan là có thật.
Làm KOL như bước trên băng mỏng
- Việc bán hàng bất chấp mọi cách thức, content sẽ dẫn đến những hệ lụy ra sao thưa anh?
Trước hết, điều này có thể gây ra những thiệt hại về tiền bạc, uy tín và cả về sức khỏe cho những người có liên quan. Về lâu dài các thông tin này có thể gây hoang mang cho xã hội làm xói mòn lòng tin.
- KOL nổi tiếng khi có phát ngôn lệch chuẩn trên mạng thường chỉ bị cơ quan chức năng xử phạt hành chính với mức 7,5 triệu đồng. Nhiều ý kiến cho rằng, mức phạt dành cho các KOL phát ngôn lệch chuẩn hay quảng cáo sai sự thật không đủ sức răn đe bởi thu nhập của các KOL hiện nay là rất lớn, có những ca live cả chục, trăm tỷ đồng nên họ sẵn sàng thổi phồng công dụng của sản phẩm. Quan điểm của ông về vấn đề này?
Tùy theo mức độ sai phạm mà người ta có thể xử phạt theo các quy định của pháp luật. Nếu là sai phạm hành chính thì bị xử phạt hành chính. Nếu là sai phạm hình sự thì phải xử lý hình sự. Các văn bản quy định của pháp luật cũng khá nhiều về vấn đề này như Nghị định 72 của Chính phủ về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet và thông tin trên mạng, luật Quảng cáo (2024), luật An ninh mạng (2015), quy tắc hành xử trên mạng xã hội và không gian mạng do Bộ Thông tin và Truyền thông và bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch đã ban hành (2021), ngoài ra còn có các quy ước về thuần phong mỹ tục mà xã hội đang thực hiện.
Trong tất cả các hình thức “trừng phạt”, hình thức lớn nhất nằm trong tay của cộng đồng mạng đặc biệt là những người đang theo dõi những người có ảnh hưởng trên mạng xã hội. Sự ‘‘trừng phạt’’ ấy có thể diễn ra dưới hình thức không xem, không theo dõi, bỏ theo dõi, không làm theo, tẩy chay.
- Có ý kiến cho rằng, nhiều KOL, đang ngáo quyền lực, lộng ngôn. Sự lỏng lẻo trong công tác quản lý; các nhãn hàng, doanh nghiệp vì lợi nhuận sẵn sàng hợp tác tiếp tay cho những lời xin lỗi kiểu “mèo lại hoàn mèo”? Ông có đồng tình với ý kiến này?
Sự lên ngôi của các quan điểm đạt KPI trong kinh doanh bằng mọi giá là rất nguy hiểm. Một trong những hình thức trừng phạt khác của xã hội chính là việc các nhãn hàng từ chối không hợp tác với người có ảnh hưởng như vậy trực tiếp đánh vào túi tiền thu nhập cũng như mức độ nổi tiếng của họ. Đây là một hình thức ‘‘xử phạt’’ hết sức hiệu quả.
- KOL là những người có sức ảnh hưởng nhất định trên mạng xã hội. Trong khi những người dùng mạng đa số là những người trẻ. Việc những người này có những hành vi, phát ngôn lệch chuẩn sẽ ảnh hưởng ra sao đến người trẻ thưa chuyên gia?
Thứ nhất là nó có thể làm cho người khác bắt chước theo vì nghĩ rằng nó vô hại hoặc không bị trừng phạt đâu. Sự nổi tiếng thường đi đôi với tai tiếng. Nếu không bị trừng phạt của nhiều người sẽ sẳn sàng dùng tai tiếng để nổi tiếng. Thứ hai, điều này làm xói mòn lòng tin của xã hội. Thứ ba là hạ thấp chất lượng và mặt bằng trình độ sản xuất content của xã hội. Thứ tư là làm mất hình ảnh của các nhà sản xuất nội dung chuyên nghiệp trong xã hội. Thứ năm là với bản thân người sáng tạo nội dung thì việc dùng chiêu trò thay vì mình đến những giá trị thực cho người hâm mộ cũng giống như dùng chất kích thích. Đó là chất có thể ‘‘gây nghiện’’ và có thể khiến người ta làm những điều mà người ta không nghĩ được vào lúc làm như vậy.
Ban Văn hóa – Thể thao. Báo Dân trí.